موضوع مقاله: گردشگری و اقتصاد مقاومتی

بسم الله الرحمن الرحیم

چکیده

این مقاله باعنوان«گردشگری و اقتصاد مقاومتی » به رشته تحریر در آمده است . در مقدمه این مقاله به صنعت گردشگری که یکی از بزرگترین و پردرآمدترین فعالیتهای اقتصادی جهان و منبع در آمد زائی و ایجاد اشتغال است پرداخت شده است . سپس به توضیح و تشریح ادبیات تحقیق (مفاهیم و واژگان ) اشاره و کلید واژه های آن توضیح داده شده است. در ادامه به مباحثی چون صنعت گردشگری در اقتصاد؛ اهمیت گردشگری و نقش آن در اقتصاد مقاومتی؛ اثرات جهانگردی؛ گردشگری و اشتغال؛ گردشگری و افزایش درآمد ملی؛ عناصرگردشگری موثربراقتصاد و در نهایت به نتیجه گیری پرداخته شده است. کلید واژه های این مقاله عبارتند از(جهانگردی-گردشگری- جهانگرد یا گردشگر- اقتصادواقتصاد مقاومتی»

مقدمه
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین و پربازده‌ترین فعالیتهای اقتصادی در دنیا است که بالاترین میزان ارزش افزوده را ایجاد می‌کند و بطور مستقیم و غیر مستقیم، سایر فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. گردشگری امروزه خود را به عنوان صنعتی رو به رشد در اقصی نقاط جهان نمایان ساخته است. چنانچه به عنوان یکی از واقعیت های انکار ناپذیر اقتصادی و اجتماعی در قرن حاضر مورد تاکید و توجه ویژه قرار گرفته است.گردشگری یکی از منابع عمده درآمدزایی و ایجاد اشتغال در جهان به شمار می‌آید به طوریکه بسیاری از آن به عنوان صنعت اول دنیا یاد می‌کنند. بسیاری از کشورها همچون اسپانیا، فرانسه و ایتالیا بخش اعظمی از درآمد ارزی خود را از طریق گردشگری به دست می‌آورند. گرچه گردشگری به تنهایی نمی‌تواند منجر به توسعه کشور شود ولی با ورود گردشگر به تدریج نیاز به تغییر و ایجاد امکانات برای اقامت، جابجایی و سایر فعالیتهای مربوطه، توسعه را نیز در پی خواهد داشت و در دراز مدت باعث افزایش امکانات و تاسیسات خواهد شد.

 مفاهیم و واژگان

جهانگردی

جهانگردی  ” به عمل فردی که به مسافرت می رود و در آن مکان که خارج از محیط زندگی وی است برای مدتی کمتر از یک سال جهت تفریح ،تجارت و ذیگر هدفها اقامت نماید”، گفته میشود. وهمین سازمان  جهانگرد  را کسی میداند که”حداقل یک شب را دریک اقامتگاه عمومی یا خصوصی در محل مورد بازدید،به سر برد”. (سازمان جهانی جهانگردی)

گردشگری

در فرهنگ‏های مختلف فارسی از جمله فرهنگ معین گردشگری به سفر کردن دراقطارعالم به منظورتفریح و سرگرمی و سیاحت و زیارت و مسافرت به مقصدی و بازگشت به محل سکونت اصلی اطلاق شده وبه عنوان سفرهای کوتاه و موافق در منطقه ای خارج از محل کار و سکونت اصلی به منظور سیر و سیاحت تعریف شده است. در فرهنگ لغت لانگمن گردشگری را به عنوان مسافرت برای تفریح و سرگرمی و در فرهنگ لغت {وبستر}گردشگرد را به عنوان سفری که درآن مسافر به مقصدی رفته و سپس به محل سکونت خود باز می گرددتعریف کرده اند.(مبانی گردشگری – بمانیان و محمودی نژاد- ص20)

از ديگر تعاريف گردشگری :عبارت است از فعاليت های افرادی که برای استراحت ، کار وديگر دلايل به خارج از محيط سکونت معمول خويش سفر کرده و حداکثر برای يک سال متوالی در آنجا اقامت می کنند (سازمان جهانی جهانگردی WTO, 1993,1-10).

جهانگرد یا گردشگر

در سال 1963 از طرف سازمان ملل و براساس پیشنهاد کنفرانس بین المللی ترانسپورت و جهانگردی (IUOTO) در رم تعریف زیر از جهانگردی ارائه شده توریست یا بازدیدکننده موقت کسی است که به منظور تفریح، استراحت، گذران تعطیلات، بازدید از نقاط دیدنی، انجام امور پزشکی، درمانی و معالجه، تجارب، ورزش، زیارت، دیدار از خانواده، مأموریت و شرکت در کنفرانس ها، به کشورهای غیر از کشور خود سفر می کنند، مشروط بر اینکه حداقل مدت اقامت او از 24 ساعت کمتر و از سه ماه بیشتر نبوده و کسب شغل و پیشه هم مدنظر نباشد.

به عبارت دیگر: جهانگرد به کسی اطلاق می شود که مدت زمان سفر او بیش از 24 ساعت و کمتر از 12 ماه بطول انجامد، فاصله مکانی مسافرت باید بیش از 70 کیلومتر باشد و سفر او با یکی از انگیزه های تفریحی، استراحتی، فرهنگی، دیدار از آثار باستانی و تاریخی، بازدید از مناظر طبیعی و یا موارد مشابه صورت گیرد. http://isfahancht.ir))

تعريف اقتصاد

اقتصاد از کلمه «قصد»به معنای« میانه روی»آمده است.)جبران مسعود، الرائد، رضا اترابی نژاد،ج ۱، ص ۲۲۷(يکي از معاني اقتصاد درلغت ، ميانه روي وپرهيز از افراط و تفريط درهرکاري است .درآيه « واقصد في مشيک » (لقمان/19) نيز به همين معني آمده است .از آن نظر که اعتدال در هزينه زندگي يکي از مصاديق ميانه روي بوده ، کلمه « اقتصاد » درباره آن بسيار استعمال مي شده است تا آنجا که در به کار گيري عرفي از « اقتصاد » غالبا" همين معني مقصود بوده است . اقتصاد از معاني عرفي خود (ميانه روي در معاش و تناسب دخلو خرج ) ، تعميم داده شده و معادل economy قرار گرفته است

ارسطو : علم اقتصاد يعني مديريت خانه . آدام اسميت : اقتصاد ، علم بررسي ماهيت و علل ثروت ملل است .استوارت ميل : اقتصاد ، عبارت است از بررسي ماهيت ثروت از طريق قوانين توليد و توزيع

آلفرد مارشال : اقتصاد ،عبارت است از مطالعه بشر در زندگي شغلي و حرفه اي . در تعريف ديگر : علم اقتصاد بررسي کردار هاي انسان در جريان عادي زندگي اقتصاد يعني کسب درامد و تمتع از آن براي تربيت دادن زندگي است ( http://economics-pnuba.blogfa.com/)

صنعت گردشگری از نظر اقتصاد

صنعت گردشگری سومین صنعت پر درآمد پس از نفت و خودرو می باشد و از آن می توان به عنوان یک صنعت مولد سرمایه و اشتغال زا نام برد. توسعه صنعت گردشگری آثار و پیامدهای مثبت زیادی دارد که یکی از اصلی ترین و مهمترین پیامدهای آن اثراتی است که بر اقتصاد آن جامعه دارد. در واقع توسعه درست و صحیح صنعت گردشگری موجب شکوفائی اقتصادی و کاهش بیکاری و اشتغال زائی خواهد شد و در مجموع توسعه پایدار در صنعت گردشگری اثراتش را در تمام بخشهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بسرعت نشان خواهد داد.        
اما از نظر اقتصادی چنانچه صنعت گردشگری به طور صحیح مدیریت و سازماندهی شود باعث ورود ارز به کشور می گردد در نتیجه با ورود ارز به کشور، موجب افزایش سرمایه گذاری در نتیجه باعث کاهش بیکاری و افزایش اشتغال می شود، از طرف دیگر باعث فعال شدن فرودگاهها و سیستم های حمل و نقل و هتل ها و سایر خدمات مرتبط و پویایی بازار خرده فروشی می شود و در نهایت بخش اعظمی از تولید ناخالص را به خود اختصاص می دهد. و هزاران آثار مثبت دیگر،که در صورتی که به طور صحیح مدیریت گردد به یکی از بزرگترین منابع درآمدی در کشور تبدیل خواهد شد

مفهوم اقتصاد مقاومتی

اقتصاد مقاومتي يعني تشخيص حوزه هاي فشار یا درشرایط کنونی تحریم و متعاقبا تلاش براي کنترل و بي اثر کردن و در شرايط آرماني تبديل چنين فشارهايي به فرصت ، اقتصاد مقاومتي کاهش وابستگي ها و تاکيد روي مزيت هاي توليد داخل و تلاش براي خوداتکايي است. منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی، یک اقتصاد مقاومتی فعال و پویاست نه یک اقتصاد منفعل و بسته چنانکه مقاومت برای دفع موانع پیشرفت و کوشش در مسیر حرکت و پیشرفت تعریف می‌شود.در واقع هدف در اقتصاد مقاومتی آن است که بر فشارها و ضربه‌های اقتصادی از سوی نیروهای متخاصم که سد راه پیشرفت جامعه است، غلبه کرد. «اقتصاد» مقاومتی یعنی اینکه مردم الگوی مصرف خود را تغییر دهند و از مصرف کالای خارجی به سمت مصرف کالای داخلی حرکت کنند. http://banki.ir/akhbar)حسین بهتری(

اقتصادمقاومتي به اين معناست كه باتوجه به ظرفيت‌ها وتوانمندي‌هاي موجود خدادادي دركشوروبهره‌گيري از آنها، براي برخي از محدوديت‌ها در كشور جايگزين ايجاد كنيم و مشكلات اقتصادي را مرتفع، حلقه‌هاي مفقوده توليد را تكميل و بي‌نياز به خارج باشيم،كه به‌طور حتم در اين شرايط مي‌توانيم  از جنگ اقتصادي مقاومتي پيروز بيرون آييم.(داريوش هندويي، نايب رئيس خانه صنعت، معدن و تجارت ايران)  تعریف دیگر ازاقتصاد مقاومتی عبارتست از: سیاستگذاری و اجرای برنامه های اقتصادی معطوف به پايداري در همه سطوح با فرض فشار همه جانبه نظام سلطه.

اهمیت گردشگری و نقش آن در اقتصاد مقاومتی

با توجه به اینکه اقتصاد مقاومتی اصولاً بر پایه قطع وابستگی به نفت اتفاق می‏افتد، می